Nov 28, 2024 
Witamina B12, zwana również cyjanokobalaminą, jest rozpuszczalną w wodzie witaminą, którą często suplementuje się u kotów z problemami zdrowotnymi, szczególnie tymi związanymi z układem pokarmowym. W tym artykule dowiesz się, dlaczego witamina B12 jest ważna dla funkcjonowania organizmu kota i w jakich sytuacjach trzeba ją suplementować. Poznasz też odpowiedzi na często zadawane w tym temacie pytania.
Witamina B12 – podstawowe informacje
Witamina B12 a zdrowie
Witamina B12, znana również jako cyjanokobalamina lub kobalamina (w dalszej części artykułu będziemy używać wszystkich trzech nazw zamiennie), jest u zwierząt niezbędna do wielu procesów enzymatycznych. Odpowiada za prawidłowy wzrost i funkcjonowanie komórek, w tym syntezę białek, przewodnictwo nerwowe, metabolizm tłuszczów i węglowodanów oraz wytwarzanie nowych czerwonych krwinek.
Naturalne źródła witaminy B12 to mięso, jaja i drób. Jako bezwzględni mięsożercy koty wymagają do życia pewnych składników odżywczych obecnych w białku tkanki mięśniowej, takich jak witamina B12 i tauryna.
Dla kotów pozyskanie odpowiedniej ilości witaminy B12 z diety problemu. U ludzi natomiast niedobory witaminy B12 częściej występują u osób stosujących dietę wegetariańską lub wegańską, które nie suplementują w wystarczających ilościach.
Niedobory witaminy B12 mogą powodować różne niepokojące dolegliwości. Według badania opracowanego przez Harvard Medical School osoby z niedoborem kobalaminy mogą doświadczać subtelnych, ale z czasem postępujących objawów, takich jak dziwne mrowienie lub drętwienie ciała, trudności w chodzeniu, problemy poznawcze i pamięciowe oraz osłabienie.
U kotów problemy z układem trawiennym często idą w parze z niedoborami witaminy B12. Dzieje się tak, ponieważ komórki jelitowe, podobnie jak wszystkie inne komórki ciała, potrzebują witaminy B12 do regeneracji i zachowania dobrej kondycji.
Jak witamina B12 wpływa na koty?
U kotów z chorobami przewodu pokarmowego może wystąpić niedobór witaminy B12.
U kotów niedobór witaminy B12 najczęściej występuje w przypadku choroby zapalnej jelit (IBD), ale też chłoniaka przewodu pokarmowego o niskim stopniu złośliwości. Oba te schorzenia powodują pogrubienie ścian jelit i stan zapalny, co z kolei prowadzi do pogorszenia wchłaniania składników odżywczych i utraty wagi.
W takich warunkach witamina B12, podobnie jak inne składniki odżywcze, jest słabo wchłaniana, a wynikający z niewłaściwego przyswajania niedobór, dodatkowo pogarsza stan zdrowia jelit.
Jak wynika z artykułu o niedoborze kobalaminy udostępnionego w witrynie Catnip uczelni Tufts University, zmiany w przepuszczalności i funkcjonowaniu jelit spowodowane niedoborem kobalaminy występują również u ludzi.
Badania wykazały, że suplementacja kobalaminy u kotów cierpiących na jej niedobór oraz objawy ze strony przewodu pokarmowego, takie jak wymioty czy biegunka, prowadzi do znacznej poprawy zdrowia układu pokarmowego oraz zwiększenia masy ciała.
Warto zaznaczyć, że nawet jeśli leczenie choroby zapalnej jelit za pomocą sterydów, leków immunosupresyjnych i specjalistycznej diety przynosi pewne efekty, pełną i kompletną poprawę można osiągnąć u kota dopiero po włączeniu suplementacji witaminą B12.
Przeczytaj także: 10 subtelnych oznak, że twój kot może być chory
Skutki uboczne witaminy B12 u kotów
Na szczęście witamina B12 jest niezwykle bezpieczna, a ponieważ rozpuszcza się w wodzie, jej nadmiar jest po prostu wydalany z moczem. Odróżnia ją to od witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, takich jak witaminy A, D, E i K, które gromadzą się w tkance tłuszczowej organizmu i przy nadmiernej suplementacji mogą prowadzić do wystąpienia skutków ubocznych.
Choć rzadko, witamina B12 może po wstrzyknięciu lekko szczypać. Jest to zazwyczaj krótkotrwały efekt uboczny, który częściej występuje przy podaniu hydroksykobalaminy, formy witaminy B12, która jest rzadziej stosowana w medycynie weterynaryjnej.
Dawkowanie witaminy B12 u kotów
Koty cierpiące na chorobę zapalną jelit początkowo otrzymują zastrzyk witaminy B12 raz w tygodniu przez sześć tygodni.
Zalecenia dotyczące dawkowania różnią się w zależności od tego, czy witaminę B12 stosuje się w formie zastrzyku lub preparatu doustnego.
U kotów suplementację witaminy B12 najczęściej wykonuje się za pomocą zastrzyku podskórnego. W przypadku mruczków cierpiących na chorobę zapalną jelit najczęściej zalecanym schematem zastrzyków jest podawanie 250 mikrogramów witaminy B12 raz w tygodniu przez sześć tygodni.
Cyjanokobalamina jest przeważnie dostępna w stężeniu 1000 mikrogramów/mililitr, co odpowiada objętości płynu 0,25 ml. Preparat istnieje też jednak w wyższych stężeniach i zawsze należy mieć to na uwadze, zwłaszcza podając preparat w domu.
Po początkowych sześciu tygodniach częstotliwość podawania zastrzyków można stopniowo zmniejszać, schodząc do jednej dawki na 1–2 miesiące. Dzieje się tak, ponieważ kobalamina potrzebuje kilku tygodni, aby osiągnąć odpowiedni poziom w organizmie, a kiedy już do tego dojdzie, może utrzymywać się na nim przez dłuższy czas.
Zastrzyki podskórne weterynarz może podawać w ramach dodatkowej usługi ambulatoryjnej, ale nie jest to konieczne – opiekunowie kotów mogą nauczyć się podawać zastrzyki w domu po krótkim instruktażu lekarza.
Jeśli wykonujesz zastrzyki w domu, najlepiej robić to, gdy kot jest spokojny lub czymś zajęty, np. podczas posiłku. Ponieważ zastrzyki są podawane rzadko i przy użyciu bardzo cienkiej igły (zwykle wystarcza igła o grubości 25), nie powinny być dla kota szczególnie nieprzyjemnym doświadczeniem.
Pamiętaj, aby prawidłowo utylizować igły i strzykawki. Wyrzucaj je do pojemnika na ostre przedmioty lub wkładaj do szczelnie zamkniętego opakowania z grubego plastiku. Zapytaj weterynarza o najlepsze metody utylizacji pojemników zawierających ostre przedmioty.
Witamina B12 jest dostępna także w formie smakowych tabletek opracowanych specjalnie z myślą o czworonogach. Doustna suplementacja B12, w przeciwieństwie do zastrzyku, musi być podawana codziennie. Obie formy preparatów różni też początkowy okres kumulowania substancji aktywnej, który w przypadku tabletek jest dłuższy i trwa 12 tygodni.
Poziom kobalaminy we krwi można monitorować. Wielu weterynarzy zachęca do sprawdzania tego parametru przy diagnozowaniu chorób przewodu pokarmowego oraz okresowo w trakcie leczenia, aby upewnić się, że poziom witaminy B12 pozostaje w normie. Jest to szczególnie ważne po zakończeniu okresu kumulowania, ponieważ pomaga ustalić właściwą częstotliwość podawania suplementu.
Większość kotów wymagających suplementacji witaminą B12, szczególnie z powodu chorób przewodu pokarmowego, będzie musiała przyjmować ją do końca życia.
Przeczytaj także: Jak podać kotu tabletkę (7 sprawdzonych wskazówek)
Podsumowanie
Witamina B12, znana również jako cyjanokobalamina lub kobalamina, jest kluczowa dla wielu codziennych procesów w organizmie, a jej niedobory mogą prowadzić do poważnych chorób. U kotów niedobory są często powiązane z chorobami przewodu pokarmowego, szczególnie z chorobą zapalną jelit i chłoniakiem.
Suplementacja witaminą B12 jest całkowicie bezpieczna, a jej skutki uboczne zdarzają się niezwykle rzadko. Często jednak wymaga stosowania do końca życia.
Zastrzeżenie dotyczące dawkowania:
Dawkowanie podajemy wyłącznie dla leków zatwierdzonych do stosowania u kotów przez Europejską Agencję Leków, bazując na informacjach podanych na ich etykiecie. W przypadku leków stosowanych niezgodnie z przeznaczeniem udzielamy jedynie wytycznych dotyczących bezpieczeństwa. Odpowiednie dawkowanie leków w przypadku stosowania ich niezgodnie z przeznaczeniem może wskazać wyłącznie lekarz weterynarii.
W celu ustalenia, czy dany lek jest odpowiedni dla twojego kota, zalecamy konsultację z lekarzem weterynarii. Samodzielne zmiany dawki mogą wiązać się z ryzykiem dla zdrowia zwierzęcia. Nie zalecamy stosowania leków przeznaczonych dla ludzi u zwierząt domowych bez konsultacji z lekarzem weterynarii.
