Napady padaczkowe, zwane także drgawkami lub konwulsjami, są wynikiem nadmiernej aktywności elektrycznej mózgu. W ich trakcie dochodzi do niekontrolowanych skurczów mięśni i zaburzeń świadomości. Chociaż mogą wyglądać dramatycznie, nie zawsze oznaczają poważną chorobę – ważne jest jednak ustalenie ich przyczyny i wdrożenie odpowiedniego leczenia.
Rodzaje napadów padaczkowych u kotów
Napady padaczkowe u kotów można podzielić na dwie główne kategorie:
Napady częściowe (ogniskowe) – dotyczą tylko jednej części mózgu i objawiają się np. drganiem mięśni twarzy, powiek lub jednej kończyny. Kot może też mieć dziwne tiki lub wykonywać nietypowe ruchy.
Napady uogólnione (grand mal) – obejmują większą część mózgu i powodują silne drgawki całego ciała. Kot zwykle przewraca się na bok, wykonuje gwałtowne ruchy łapami, ma rozszerzone źrenice i może utracić kontrolę nad zwieraczami.
Niektóre koty mają napady sporadycznie, inne cierpią na tzw. napady klastrowe – gdy kilka ataków pojawia się w krótkim czasie. U części kotów drgawki występują głównie w trakcie snu.
Przyczyny napadów padaczkowych u kotów
Napady mogą mieć różne źródła, zarówno wewnętrzne (mózgowe), jak i zewnętrzne (pozamózgowe).
1. Przyczyny pozamózgowe (zewnętrzne)
To czynniki, które wpływają na układ nerwowy, ale nie pochodzą bezpośrednio z mózgu. Należą do nich:
- Udar cieplny – przegrzanie organizmu może prowadzić do drgawek.
- Zatrucia – niektóre substancje (np. trutki na gryzonie, środki owadobójcze, rośliny toksyczne dla kotów) mogą wywoływać ataki padaczkowe.
- Zakażenia wirusowe i bakteryjne – np. zakaźne zapalenie otrzewnej kotów (FIP).
- Pasożyty – niektóre pasożyty wewnętrzne mogą wpływać na funkcjonowanie układu nerwowego.
- Choroby metaboliczne – np. niewydolność wątroby lub nerek mogą powodować zatrucie organizmu i napady.
2. Przyczyny wewnętrzne (mózgowe)
Są związane z bezpośrednimi zmianami w mózgu, takimi jak:
- Guzy mózgu – nowotwory mogą uciskać struktury mózgowe i wywoływać drgawki.
- Wrodzone wady układu nerwowego – np. hipoplazja móżdżku.
- Padaczka idiopatyczna – gdy nie można znaleźć konkretnej przyczyny, ale napady regularnie się powtarzają.
Objawy napadów padaczkowych u kotów
Napad padaczkowy można rozpoznać po charakterystycznych objawach:
1. Utrata przytomności – kot wygląda na „nieobecnego” i nie reaguje na bodźce.
2. Drgawki – kot wykonuje niekontrolowane ruchy łapami, jakby próbował biec.
3. Ślinienie się – często towarzyszy napadom.
4. Oddawanie moczu lub kału – może wystąpić podczas silnego ataku.
5. Rozszerzone źrenice – kot może patrzeć szeroko otwartymi oczami, ale nie reagować na otoczenie.
6. Wokalizacja – miauczenie lub wydawanie dziwnych dźwięków.
Po napadzie kot może być oszołomiony, przestraszony, niespokojny lub mieć trudności z chodzeniem.
Przebieg napadu padaczkowego
Napady padaczkowe u kotów zazwyczaj mają trzy fazy:
- Prodrom – kot może wydawać się niespokojny, bardziej przytulać do opiekuna lub zachowywać się „inaczej”.
- Napad właściwy (iktus) – drgawki, utrata przytomności, napięcie mięśni.
- Faza postiktalna – po napadzie kot może być oszołomiony, chodzić chwiejnym krokiem lub wyglądać na przestraszonego. Może to trwać od kilku minut do kilku godzin.
Leczenie napadów padaczkowych u kotów

Koty potwierdzają na różnych i wyjątkowych systemach, w tym poprzez brzmienie, oznaczanie terenu i rangi ogona.
Leczenie zależy od przyczyny napadów:
- Jeśli napady są wywołane zatruciem, lekarz podejmie kroki w celu eliminacji toksyn.
- Jeśli przyczyną jest guz mózgu, może być konieczna operacja lub radioterapia.
- Jeśli to padaczka idiopatyczna, weterynarz może zalecić leki przeciwdrgawkowe, np. fenobarbital.
Nie każdy kot z padaczką musi brać leki – zaleca się je, gdy:
- Napady są częste (np. więcej niż jeden na 6 tygodni).
- Napady występują w seriach (napady klastrowe).
- Napady trwają długo (powyżej 5 minut).
Co zrobić, gdy kot ma napad padaczkowy?
- Zachowaj spokój! Wiem, że to trudne, ale panika nie pomoże.
- Usuń niebezpieczne przedmioty z otoczenia kota, aby się nie uderzył.
- Nie dotykaj pyska kota! Nie połknie własnego języka – to mit.
- Zapisz czas trwania napadu – jeśli trwa dłużej niż 5 minut, skontaktuj się z weterynarzem.
- Nie próbuj podawać leków samodzielnie – niektóre ludzkie leki mogą być śmiertelnie toksyczne dla kotów.
Jeśli to możliwe, nagraj napad – pomoże to weterynarzowi w postawieniu diagnozy.
Co robić po napadzie?
Po ataku kot może być zdezorientowany, przestraszony lub mieć trudności z poruszaniem się.
- Pozwól mu odpocząć w cichym, bezpiecznym miejscu.
- Nie zmuszaj go do jedzenia ani picia od razu – może jeszcze nie czuć się na siłach.
- Obserwuj go – jeśli po ataku wydaje się nienaturalnie oszołomiony przez dłuższy czas, skonsultuj się z weterynarzem.
Lek na padaczkowe u kotów

Podczas gdy najczęściej występuje atak, jest to proste i nie wymaga natychmiastowego leczenia, wystarczy atak wymaga konserwacji. Jeśli zabierzesz kota do weterynarza, gdy zostanie zaatakowany, sprawdź poda leki, aby sprawdzić atak.
1. Leczenie przyczynowe
Jeśli napady są wynikiem konkretnej choroby (np. zatrucia, infekcji, guza mózgu), weterynarz wdroży odpowiednie leczenie:
- W przypadku zatrucia – usunięcie toksyn.
- W przypadku guza – leczenie farmakologiczne lub chirurgiczne.
- W przypadku infekcji – antybiotyki lub inne leki.
2. Leki przeciwpadaczkowe
Jeśli nie można ustalić przyczyny (padaczka idiopatyczna), stosuje się leki przeciwdrgawkowe, m.in.:
- Fenobarbital – skuteczny, ale wymaga regularnych badań krwi.
- Levetiracetam – często stosowany u ludzi, bezpieczny dla kotów.
- Diazepam – stosowany doraźnie w razie długiego napadu.
Nie zawsze konieczne jest leczenie – weterynarz zaleca je, jeśli:
- Napady są częste (np. więcej niż raz na 6 tygodni).
- Występują napady klastrowe (kilka w krótkim czasie).
- Ataki są długie (powyżej 5 minut) lub bardzo intensywne.
Leki te są zazwyczaj podawane dożywotnio i wymagają regularnych kontroli u weterynarza.
Czy padaczkę u kotów można wyleczyć?
To zależy od przyczyny. Jeśli napady są wynikiem zatrucia lub infekcji, mogą całkowicie ustąpić po odpowiednim leczeniu. Jeśli kot cierpi na padaczkę idiopatyczną, zwykle wymaga dożywotniego leczenia
Podsumowanie
Napady padaczkowe u kotów mogą wyglądać dramatycznie, ale nie zawsze oznaczają poważną chorobę. Jeśli Twój kot doświadczył napadu, nie panikuj, lecz obserwuj sytuację i skontaktuj się z weterynarzem. Wczesna diagnoza i odpowiednie leczenie mogą pomóc Twojemu futrzakowi prowadzić szczęśliwe, komfortowe życie.